کاربرد سیتی گردن:
بافت نرم گردن را می توان در دو بخش مورد بررسی قرار داد: ۱) نازوفارینکس و اروفارینکس ۲) هایپوفارینکس و لارینکس
در بخش اول موارد زیر مورد توجه است:
- ردهبندی (Staging) تومورهای بدخیم
- خوردگی مشکوک در قاعده جمجمه، سختکام یا فک تحتانی
- تودههای پارافارینژیال، پروسههای التهابی نظیر آبسههای پارافارینژیال یا رتروفارینژیال
- تشخیص و تمییز ضایعات خوشخیم
- بررسی غدد بزاقی پاروتید و سابمندیبولار
در بخش دوم نیز:
- تومور یا توده مشکوک در هایپوفارینکس و لارینکس
- یافتههای غیرشفاف در اندوسکوپی
- صدمه به غضروفهای لارینژیال
علاوه بر موارد فوق: تومورها و ضایعات گردنی، آبسهها، بررسی ناهنجاریهای عروقی
وضعیت بیمار:
بیمار در وضعیت طاقباز خوابیده و گردن اندکی کشیده (Extended) باشد. برای کاهش آرتیفکتها در ناحیه تحتانی گردن از بیمار بخواهید شانهها را تا حد ممکن به پایین ببرد. بهتر است برای بادکردن سینوسهای پیریفورم اسکن در حالی انجام شود که مانوور تغییریافته والسالوا اجرا شود. این مانوور با بستن دهان و بادکردن لپها و جلوگیری از خروج هوای بازدمی انجام میشود. روش دیگر برای ارزیابی تارهای آریاپیگلوتی و سینوسهای پیریفورم تلفظ ممتد صدای “ای” (e) توسط بیمار حین انجام اسکن است. از بیمار بخواهید حین اسکن از بلع آب دهان خودداری کند.
تکنیک:
به جز در مواردی که کاربرد ماده حاجب امکانپذیر نیست، اسکن گردن همواره با تزریق ماده کنتراست انجام میشود. از یک سو هدف از تزریق کنتراست تقویت مخاط، گرههای لنفاوی و سایر پاتولوژیهای بافت نرم است و از طرف دیگر باید تصاویر عروق در زمانی تهیه شوند که ماده کنتراست هنوز در رگها جریان دارد. بنابراین اسکن زودهنگام باعث میشود که بافت نرم به خوبی تقویت نشده باشد و فرایندهای التهابی یا نئوپلاسمی آشکار نشوند؛ از سوی دیگر اگر اسکن زیادی به تأخیر افتد رگهای گردن تصویر نمیشود. برای رفع این تناقض از تکنیک اسپلیت بولوس استفاده شود: حجم کنتراست تزریقی را به دو قسمت کرده، قسمت اول را تزریق نمایید. پس از دو دقیقه قسمت دوم را نیز تزریق کرده، بلافاصله اسکن انجام شود. از این تکنیک برای اسکن با کنتراست صورت نیز میتوان استفاده کرد. جهت اسکن باید از پا به سر (caudocranial) باشد، زیرا عروق شریانی در این جهت پر میشوند. اگر از تکنیک Split-bolus استفاده نکنید ماده کنتراست را با آهنگ ۱٫۵ تا ۲ مل بر ثانیه تزریق کرده، با تأخیر ۵۰-۵۵ ثانیه اسکن کنید.
بازسازی با هر دو کرنل استخوان و نرم لازم است. برای تشخیص اینفلتراسیون تومورها به قاعده جمجمه بازآرایی کرونال در کرنل استخوان انجام شود. همچنین بازآرایی کرونال در کرنل نرم می تواند گسترش طولی تومورهای گردن را تصویر کند. علاوه بر آن MPR کرونال فوقالعاده برای ارزیابی کف دهان مفید است.
محدوده اسکن: اسکن هلیکال از سر استخوانهای ترقوه تا وسط حدقه